Κότσι Ποδιού: Τα Πάντα Για Το Κότσι Ποδιού

 

Μάθετε τι είναι ο βλαισός μέγας δάκτυλος (κοινώς το κότσι στο πόδι), ακούγοντας το Podcast του Dr. Βασιλείου Φωτόπουλου

 

 

Τι είναι το Κότσι Ποδιού;

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος, δηλαδή το κότσι ποδιού (hallux valgus) είναι η συχνότερη παραμόρφωση του προσθίου ποδός, που δημιουργεί τόσο αισθητικά, όσο και λειτουργικά προβλήματα. Το κότσι μπορεί να παίξει ρόλο, τόσο στην ισορροπία κατά την όρθια θέση, όσο και στη βάδιση.

Το κότσι ποδιού δημιουργεί δυσκολίες λόγω της παραμόρφωσης, ιδιαίτερα στη βάδιση, με αποτέλεσμα πόνο, δυσχέρεια στη βάδιση και δυσκολία ανεύρεσης κατάλληλων υποδημάτων.

Ο πλέον εξειδικευμένος ορθοπαιδικός Χειρουργός Dr. Βασίλης Φωτόπουλος σε επεμβάσεις για τον Βλαισό Μέγα Δάκτυλο ή αλλιώς Κότσι στο πόδι, μας εξηγεί μέσα σε 2 λεπτά για την εντελώς ανώδυνη επέμβαση χάρη στην περιοχική αναισθησία.

 

 

 

Τι προκαλεί το Κότσι Ποδιού;

 

Η συνηθέστερη αιτία για το κότσι ποδιού (αλλά όχι αποκλειστική) είναι η χρήση στενών και ψηλοτάκουνων παπουτσιών πολλές ώρες την ημέρα. Αυτά, πιέζουν τα δάκτυλα σε στενό χώρο, τοποθετώντας τα σε αφύσικες θέσεις.

 Αυτός είναι και ο λόγος που βλαισός μέγας δάκτυλος εμφανίζεται πολύ συχνότερα σε γυναίκες, με μια αναλογία γυναικών προς άνδρες 10:1. Από αναλύσεις σε σκελετούς βρέθηκε πως το μεσαίωνα η αναλογία ανδρών/γυναικών με κότσι ήταν 1:1. Μάλιστα, τον 16-17ο αιώνα υπερτερούσαν οι άνδρες, λόγω της χρήσης στενών υποδημάτων με τακούνι!

Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες, όπως η κληρονομικότητα (από μητέρα σε κόρη, ιδίως όταν εμφανίζεται σε νεαρές κοπέλες), η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η βλαισοπλατυποδία.

Εκτός από τις “τοπικές” αιτίες, έχουν ενοχοποιηθεί και άλλες καταστάσεις, όπως ο βραχύς αχίλλειος τένοντας και γαστροκνήμιος μυς, η βλαισότητα του γόνατος (βλαισογονία) και η έξω στροφή του γόνατος και του ισχίου.

 

 

 

Πώς φαίνεται το Κότσι στο Πόδι;

 

Το κότσι στο πόδι έχει χαρακτηριστική εικόνα. Αρχικά το μεγάλο δάκτυλο αρχίζει να στρέφεται προοδευτικά προς τα έξω, πιέζοντας το δεύτερο δάκτυλο. Στη συνέχεια αναπτύσσεται μια εξόστωση (οστεόφυτο) προς τα έσω της άρθρωσης. Αυτή η εξόστωση τρίβεται με το παπούτσι και προκαλεί ένα διαλείποντα ερεθισμό και πόνο κατά τη βάδιση με υποδήματα.

Ακολούθως, και ενώ η στροφή του μεγάλου δακτύλου προς τα έξω μεγαλώνει, το δεύτερο δάκτυλο εφιππεύει του μεγάλου δακτύλου και κάμπτεται, στην προσπάθειά του να βρει χώρο μέσα στο στενό υπόδημα. Αυτή η συνυπάρχουσα με το κότσι παραμόρφωση λέγεται σφυροδακτυλία του δεύτερου δακτύλου.

Η ανάπτυξη τήλων (κάλων) κάνει ακόμα πιο επώδυνη την πάθηση. Αν η πάθηση μείνει χωρίς θεραπεία, η μεταταρσιοφαλαγγική άρθρωση του μεγάλου δακτύλου οδηγείται σε σοβαρού βαθμού υπεξάρθρημα.

 

 

 

Κότσι: Θεραπεία

 

Στα πρώτα στάδια όταν το κότσι ποδιού έχει μικρή παραμόρφωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικοί νάρθηκες. Αυτοί, χρησιμοποιούνται συνήθως κατά τις νυκτερινές ώρες (επόμενη εικόνα δεξιά).

Φαρδιά μαλακά παπούτσια επίσης προστατεύουν. Στη συντηρητική αγωγή θέση έχουν και τα επικάλια καθώς και σιλικονούχα μαξιλαράκια που χρησιμοποιούνται ανάμεσα στα δάκτυλα.

Αξίζει να τονιστεί ότι η συντηρητική αντιμετώπιση δεν εξαφανίζει το κότσι. Απλά, ίσως καθυστερεί την εξέλιξή του και ανακουφίζει προσωρινά από το συμπτώματα.

Ο νάρθηκας για κότσι είναι μια από τις πιο συχνές μεθόδους συντηρητικής αντιμετώπισης.

Όταν όμως η συντηρητική θεραπεία δεν αποδίδει και ο ασθενής εμφανίζει σημαντικές δυσκολίες και πόνο στη βάδιση, τότε καταφεύγουμε στη χειρουργική αντιμετώπιση. Πρέπει να σημειωθεί πως το χειρουργείο δε γίνεται τόσο για αισθητικούς λόγους, αλλά κυρίως για λειτουργικούς.

 

 

 

Τι είδους χειρουργείο να κάνω για το κότσι στο πόδι;

 

Στη βιβλιογραφία αναφέρονται περίπου 150 χειρουργικές επεμβάσεις, με κοινό στόχο να διορθώσουν την παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου, να αφαιρέσουν το κότσι και να ανακουφίσουν από τον πόνο.

Γίνεται κατάλληλος ακτινολογικός έλεγχος και αναλόγως της παραμόρφωσης και του βαθμού, αποφασίζεται ποια είναι η καταλληλότερη επέμβαση.

Τα τελευταία χρόνια κερδίζουν σταδιακά έδαφος οι διαδερμικές τεχνικές αντιμετώπισης του βλαισού μεγάλου δακτύλου. Μετά από κατάλληλη εκπαίδευση σε εξειδικευμένα κέντρα του εξωτερικού, αντιμετωπίζουμε πολλές περιπτώσεις με τη νέα διαδερμική τεχνική για το κότσι.

Δείτε επίσης τι επέμβαση γίνεται  για το βλαισό μεγάλο δάκτυλο.

 

 

Πώς γίνεται η επέμβαση για το κότσι;

Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος χρησιμοποιεί εξειδικευμένο πρόγραμμα προεγχειρητικού σχεδιασμού σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, με βάση το οποίο ανευρίσκονται οι γωνίες παραμόρφωσης με απόλυτη ακρίβεια. Αυτό εξασφαλίζει μέγιστη λεπτομέρεια στον προεγχειρητικό σχεδιασμό και λήψη απόφασης με ακρίβεια για το ποια επέμβαση ενδείκνυται σε κάθε περίπτωση, σε κάθε πόδι (επόμενες εικόνες).

 

 

Ο ασθενής προσέρχεται στο νοσοκομείο την προκαθορισμένη ημέρα και ώρα. Διενεργείται ο προεγχειρητικός έλεγχος (γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων, ακτινογραφία θώρακος και καρδιογράφημα).

Ακολούθως, ο ασθενής εισάγεται στη χειρουργική αίθουσα, όπου πραγματοποιείται η χειρουργική επέμβαση για το κότσι ποδιού. Μετά την επέμβαση, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του (συνήθως 2-3 ώρες αργότερα). Εάν κάποιος το επιθυμεί, μπορεί φυσικά να παραμείνει νοσηλευόμενος για ένα βράδυ.

Τι αναισθησία χρειάζεται για την επέμβαση για το Κότσι Ποδιού;

Για τη διενέργεια της επέμβασης αρκεί μόνο τοπική αναισθησία, δηλαδή  μόνο “μούδιασμα” του ποδιού. Αυτή η αναισθησία εξασφαλίζει καθόλου πόνο τις μετεγχειρητικές ημέρες.

Μετεγχειρητικά, το πόδι δεν πονάει καθόλου. Η επέμβαση διαρκεί από 20 λεπτά έως μία ώρα, ανάλογα με το βαθμό παραμόρφωσης και ο ασθενής επιστρέφει την ίδια μέρα σπίτι του.

Αν πρόκειται για παραμόρφωση και στα δυο πόδια, είναι προτιμότερο να αντιμετωπίζονται και τα δύο πόδια την ίδια χρονική στιγμή.

Η βάδιση επιτρέπεται από τις πρώτες 2 ώρες μετά την επέμβαση, με χρήση κατάλληλων υποδημάτων. Συνήθως μετά από λίγες εβδομάδες ο ασθενής είναι σε θέση να φορέσει και πάλι παπούτσια της αρεσκείας του (ακόμα και ψηλοτάκουνα για τις γυναίκες). 

 

Υπάρχουν κίνδυνοι από το χειρουργείο για το κότσι ποδιού;

Κάθε χειρουργική επέμβαση εγκυμονεί κινδύνους, που εδώ είναι σπάνιοι, λόγω της μικρής βαρύτητας της επέμβασης. Οι κίνδυνοι αυτοί ελαχιστοποιούνται ακόμη περισσότερο με τον κατάλληλο προεγχειρητικό σχεδιασμό.

Έχουν αναφερθεί όμως περιπτώσεις μετεγχειρητικής λοίμωξης (περίπου 1%), υπερδιόρθωση, ψευδάρθρωση και μετεγχειρητική δυσκαμψία.

Πόσο καιρό διαρκεί η αποκατάσταση μετά από το χειρουργείο;

Η πλήρης αποκατάσταση εξαρτάται από τη βαρύτητα του περιστατικού. Σίγουρα όμως οι πρώτες δύο εβδομάδες είναι σημαντικές, μέχρι να υποχωρήσει το οίδημα και να επουλωθεί το χειρουργικό τραύμα.

Τις πρώτες 3-4 εβδομάδες ο/η ασθενής βαδίζει με ειδικό υπόδημα (υπόδημα αποφόρτισης προσθίου ποδός, επόμενη εικόνα). Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο/η ασθενής μπορεί στις 4-6 εβδομάδες να επιστρέψει ακόμα και σε αθλητικές δραστηριότητες. Σε άλλες πιο βαριές περιπτώσεις, το πόδι επιστρέφει στην κανονικότητά του μέσα σε 3 μήνες.

 

 

Μπορεί να αντιμετωπιστεί το Κότσι Ποδιού με Laser;

Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: όχι. Το Laser δεν έχει καμία θέση στην αντιμετώπιση της πάθησης. Η διόρθωση που θα οδηγήσει και στην οριστική λύση του προβλήματος γίνεται μόνο με τη χειρουργική επέμβαση.

 

 

Η πάθηση δεν υποτροπιάζει, εάν η επέμβαση πραγματοποιηθεί σωστά.

Συνοψίζοντας, το κότσι στο πόδι αποτελεί την πιο συχνή παραμόρφωση του προσθίου ποδός, η οποία, πέρα από αισθητικά, δημιουργεί κυρίως λειτουργικά προβλήματα. Η αντιμετώπιση της παραμόρφωσης αυτής με τις σύγχρονες τεχνικές, εξασφαλίζει:

• Ανώδυνο χειρουργείο
• Ανώδυνη μετεγχειρητική αποκατάσταση
• Ταχύτατη κινητοποίηση με βάδιση, λίγες ώρες μετά την επέμβαση
• Χωρίς νοσηλεία του ασθενούς
• Ελάχιστη παρέμβαση στους ιστούς