[content_table]
Τα κατάγματα κλείδας είναι σοβαροί τραυματισμοί, που μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργικότητα του άνω άκρου. Η κλείδα είναι το οστό που συνδέει τον κορμό και το άνω άκρο. Κεντρικά αρθρώνεται με το θώρακα στο στέρνο (στερνοκλειδική άρθρωση) και περιφερικά με το οστό της ωμοπλάτης, δημιουργώντας την ακρωμιοκλειδική άρθρωση. Γειτνιάζει με αγγεία και νεύρα που καταλήγουν στο άνω άκρο. Επίσης, αποτελεί στέρεο έδαφος για την πρόσφυση μυών του θώρακα και του αυχένα.
Τα κατάγματα της κλείδας είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Συγκεκριμένα, αναφέρονται από τον Ιπποκράτη το 400 π.Χ. Ο πατέρας της Ιατρικής μάλιστα είχε προτείνει τη συντηρητική τους αντιμετώπιση με τη μέθοδο της “καλοήθους αμέλειας”.
Μηχανισμός πρόκλησης καταγμάτων κλείδας
Η κλείδα υφίσταται κακώσεις που οδηγούν στο κάταγμα κυρίως με μηχανισμό συμπίεσης του ώμου στον κορμό. Αυτός ο μηχανισμός συμβαίνει κατά την πτώση από δίκυκλο επί του ώμου σε τροχαία ατυχήματα. Πιο σπάνια συμβαίνει στον αθλητισμό (επόμενη εικόνα). Συναντάται κυρίως σε νέους ενήλικες, με συντριπτική επικράτηση των αρρένων. Ο τυπικός ασθενής έχει υποστεί πτώση από ποδήλατο ή μηχανάκι. Με τον ίδιο μηχανισμό πτώσης επί του ώμου, μπορεί να προκληθεί εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης.
Συνήθεις τραυματισμοί που οδηγούν σε κατάγματα της κλείδας
Διάγνωση καταγμάτων κλείδας
Η διάγνωση των καταγμάτων κλείδας γίνεται πρωτίστως από το ιστορικό τραυματισμού και την κλινική εικόνα. Η περιοχή πάνω από την κλείδα είναι έντονα οιδηματώδης (πρησμένη) και εκλύεται έντονος πόνος στην ψηλάφηση. Το κεντρικό τμήμα της κλείδας έλκεται προς τα πάνω από τους μυς και μπορεί να πιέζει εκ των έσω το δέρμα και να προβάλλει ακριβώς κάτω από αυτό (επόμενη εικόνα). Ο ασθενής δε μπορεί να κουνήσει το σύστοιχο άνω άκρο.
Αριστερά: Συνήθης παρεκτόπιση του κατάγματος κλείδας υπό την έλξη των μυών. Δεξιά: κλινική εικόνα
Απεικονιστικά, οι απλές ακτινογραφίες συνήθως απεικονίζουν ξεκάθαρα το κάταγμα (επόμενη εικόνα). Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστεί αξονική τομογραφία.
Κατάγματα Κλείδας: Α. Κάταγμα μεσότητας κλείδας, Β. Κάταγμα περιφερικού άκρου κλείδας, C. Συντριπτικό κάταγμα κλείδας
Αντιμετώπιση καταγμάτων κλείδας
Παραδοσιακά, τα κατάγματα κλείδας, με εξαίρεση το περιφερικό τους άκρο, αντιμετωπίζονταν με συντηρητική αγωγή. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούνταν απλοί κηδεμόνες που έφερναν την κλείδα σε μια σχετική θέση ανάταξης. Τέτοιοι κηδεμόνες είναι η απλή ανάρτηση του ώμου, ή η οκτωειδής επίδεση. Η χειρουργική αντιμετώπιση εφαρμοζόταν και εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- πολύ παρεκτοπισμένα κατάγματα, τα οποία μπορεί να πιέζουν το δέρμα,
- ανοικτά κατάγματα (υπάρχει σχίσιμο στο δέρμα),
- κατάγματα του περιφερικού άκρου της κλείδας (συνυπάρχει ρήξη συνδέσμων),
- περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν κολλάει το οστό, μια κατάσταση γνωστή ως ψευδάρθρωση του κατάγματος.
Κάταγμα κλείδας: Οστεοσύνθεση με πλάκα-βίδες
Σύγχρονες απόψεις αντιμετώπισης καταγμάτων κλείδας
Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί περισσότερη έμφαση στην αποκατάσταση του φυσιολογικού μήκους του οστού. Αυτή εγγυάται την αποκατάσταση της σωστής κινηματικής της κλείδας και της άρθρωσης του ώμου. Επίσης η χειρουργική θεραπεία έχει ως αποτέλεσμα την ταχύτερη πώρωση του κατάγματος.
Η σύγχρονη τεχνολογία έχει προσφέρει στην Ορθοπαιδική νέα υλικά, κατάλληλα για την οστεοσύνθεση των καταγμάτων κλείδας. Τέτοια υλικά είναι οι κλειδούμενες πλάκες και οι ενδομυελικοι ήλοι, τα οποία παρέχουν σταθερή οστεοσύνθεση και επιτρέπουν πρώϊμη κινητοποίηση του άνω άκρου. Σύνηθες μειονέκτημα της χειρουργικής αντιμετώπισης είναι το μετατραυματικό σημάδι στο δέρμα, περίπου 5-6 εκατοστών, όταν χρησιμοποιούνται πλάκες. Στην περίπτωση των ενδομυελικών ήλων, το μετεγχειρητικό σημάδι δεν ξεπερνά τα 3-5 χιλιοστά.
Ενδομυελική ήλωση κατάγματος κλείδας
Κατάγματα κλείδας στα παιδιά
Στον παιδικό πληθυσμό, τα κατάγματα κλείδας αντιμετωπίζονται σχεδόν αποκλειστικά με συντηρητική αγωγή. Ο αναπτυσσόμενος παιδικός σκελετός εμφανίζει μεγάλο δυναμικό ανακατασκευής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πλήρη επούλωση του κατάγματος (ακόλουθη εικόνα).
Κάταγμα κλείδας σε κορίτσι 7 ετών: Συντηρητική αντιμετώπιση, με πλήρη αναδιαμόρφωση του οστού σε 6 μήνες!
Συμπερασματικά, τα κατάγματα κλείδας δεν είναι πολύ συχνά. Όταν όμως συμβούν, απαιτούν σωστή αντιμετώπιση, είτε συντηρητική, είτε χειρουργική, ώστε να αποκατασταθεί ο συνδετικός κρίκος μεταξύ κορμού και άνω άκρου.
Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος έχει εργαστεί επί σειρά ετών σε αναγνωρισμένα τραυματολογικά κέντρα της Γερμανίας. Έχει επιτελέσει μεγάλο αριθμό επεμβάσεων σε κατάγματα κλείδας, με όλες τις σύγχρονες τεχνικές. Διαθέτει επίσης εμπειρία στη συντηρητική αντιμετώπιση των καταγμάτων αυτών. Κλείστε το ραντεβού σας με τον Ορθοπαιδικό Β.Κ.Φωτόπουλο.
Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τα ακόλουθα ενδιαφέροντα άρθρα:
- Εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης
- Κάταγμα άνω πέρατος βραχιονίου οστού
- Οστεοσύνθεση καταγμάτων ώμου
