Η οστεοσύνθεση καταγμάτων ποδοκνημικής είναι η επέμβαση, κατά την οποία γίνεται ακριβής ανάταξη ενός κατάγματος και η συγκράτησή του (οστεοσύνθεση) με κατάλληλα υλικά, όπως πλάκες και βίδες. Αυτό εξασφαλίζει την ταχύτερη επούλωση (πώρωση) του κατάγματος και επιτρέπει την πρώιμη κίνηση των γειτονικών αρθρώσεων, προς αποφυγή δυσκαμψίας («αγκύλωσης»).
Τι είναι τα κατάγματα ποδοκνημικής;
Τα κατάγματα της ποδοκνημικής άρθρωσης είναι από τα συχνότερα που συμβαίνουν στον ανθρώπινο σκελετό, μετά τα κατάγματα του καρπού. Πολλές φορές αναφέρονται από τον κόσμο και ως κατάγματα «αστραγάλου», αν και τα κατάγματα αστραγάλου είναι εντελώς διαφορετική οντότητα. Τα κατάγματα ποδοκνημικής ταξινομούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
- Τα ενδοαρθρικά κατάγματα (κατάγματα Pilon) και
- Τα κατάγματα σφυρών
- έξω σφυρού (κάτω πέρας της περόνης),
- έσω σφυρού (κάτω πέρας της κνήμης) και
- οπισθίου σφυρού (κάτω πέρας της κνήμης)
Τα κατάγματα ποδοκνημικής είναι συνήθως αποτέλεσμα κακώσεων χαμηλής ενέργειας, δηλαδή προκαλούνται από κακώσεις στο περπάτημα, από παραπάτημα σε σκάλα, ή κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων. Σπανιότερα, είναι αποτέλεσμα (κάτω πέρας της κνήμης), όπως τροχαία ατυχήματα. Στην τελευταία περίπτωση, ο τραυματισμός είναι σοβαρότερος, επεκτείνεται μέσα στην άρθρωση (κάταγμα Pilon) και συνήθως συνοδεύεται και από άλλες σοβαρές κακώσεις.
A. Φυσιολογική ποδοκνημική B. Κάταγμα του έσω και έξω σφυρού (αμφισφύριο) C. Κάταγμα Pilon (ενδαρθρικό)
Αντιμετώπιση καταγμάτων ποδοκνημικής
Η συντηρητική αντιμετώπιση έχει θέση μόνο στα ρωγμώδη απαρεκτόπιστα κατάγματα.
Σε όλα τα παρεκτοπισμένα κατάγματα, η ανοικτή ανάταξη και η εσωτερική οστεοσύνθεση είναι απαραίτητη για την ομαλή αποκατάσταση του τραυματισμού.
Πώς γίνεται η οστεοσύνθεση των καταγμάτων ποδοκνημικής
Όταν ολοκληρωθεί ο προεγχειρητικόςσχεδιασμός (με κατάλληλες ακτινογραφίες και, όταν απαιτείται, τρισδιάτατη αξονική τομογραφία), αποφασίζεται πρωτίστως ο χρόνος στον οποίο θα παρέμβουμε. Αυτό εξαρτάται πολύ από την κατάσταση των μαλακών μορίων (εκδορές, φυσσαλίδες δέρματος) και από το πόσο πρησμένο είναι το πόδι. Ένας καλός κανόνας είναι να χειρουργούνται τα κατάγματα αυτά το πρώτο 24ωρο, διαφορετικά να περιμένουμε 2-3 ημέρες, ώστε να υποχωρήσει λίγο το πρήξιμο.
Η επέμβαση ξεκινά σχεδόν πάντα από την περόνη (ελάχιστες εξαιρέσεις είναι σε κάποια κατάγματα Pilon, όπου ξεκινούμε από την οστεοσύνθεση της κνήμης). Αφού γίνει η ανατομική ανάταξη του κατάγματος, ακολουθεί η οστεοσύνθεσή του, δηλαδή η συγκράτησή του με ειδικά διαμορφωμένες πλάκες και βίδες. Εφόσον συνυπάρχει κάταγμα στο έσω σφυρό (στην κνήμη), η επέμβαση ολοκληρώνεται με την ανάταξη και οστεοσύνθεση αυτού του κατάγματος με ειδικούς κοχλίες, ή και πλάκες (σπανιότερα). Εάν υπάρχει κάταγμα στο οπίσθιο σφυρό, το οποίο είναι μεγάλο και χρήζει οστεοσύνθεσης, αυτή πραγματοποιείται είτε με μεμονωμένους κοχλίες, είτε και με πλάκες, αναλόγως της περίπτωσης.
Αμφισφύριο κάταγμα ποδοκνημικής, πριν και μετά την οστεοσύνθεσή του (προσωπικό αρχείο Β.Κ.Φωτόπουλου)
Μετά την ολοκλήρωση της οστεοσύνθεσης, δίδεται μεγάλη σημασία στην ανακατασκευή των μαλακών μορίων (αρθρικού θυλάκου και συνδέσμων), ώστε να επιδιορθωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες βλάβες. Αναλόγως της περίπτωσης, μπορεί να χρειασθεί μετεγχειρητικός νάρθηκας ακινητοποίησης της ποδοκνημικής, ή ειδικός κηδεμόνας. Ο ασθενής παραμένει νοσηλευόμενος για 1-2 ημέρες, αναλόγως της βαρύτητας της κάθε περίπτωσης. Η βάδιση με φόρτιση του χειρουργημένου ποδιού καθυστερεί συνήθως για 1,5 μήνα, μέχρι να αρχίσει η πώρωση των καταγμάτων.
Τρισφύριο κάταγμα ποδοκνημικής (έσω έξω και οπίσθιο σφυρό) Α. Ακτινογραφία και Β. τρισδιάστατη αξονική τομογραφία C.και D. μετά την ανατομική του οστεοσύνθεση με πλάκα-βίδες (προσωπικό αρχείο Β.Κ.Φωτόπουλου)
Αποθεραπεία καταγμάτων ποδοκνημικής
Συνήθως, δεν απαιτείται ειδική φυσικοθεραπεία, καθώς η ποδοκνημική αναλαμβάνει γρήγορα το εύρος κίνησής της. Επιτρέπεται η σταδιακή επιστροφή στις δραστηριότητες, αλλά με ιδιαίτερη προσοχή στις αθλητικές, οι οποίες μπορεί να επιτραπούν μετά τους 3-4 μήνες.
Η αφαίρεση των υλικών οστεοσύνθεσης πρέπει να γίνεται σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις. Κατάλληλος χρόνος είναι συνήθως μεταξύ 1 και 2 ετών από την αρχική επέμβαση.
Α και Β: Συντριπτικό κάταγμα-εξάρθρημα ποδοκνηικής. C και D: Μετεγχειρητική εικόνα με ανατομική ανάταξη και οστεοσύνθεση
Συμπερασματικά, τα κατάγματα ποδοκνημικής είναι συχνές κακώσεις, οι οποίες απαιτούν ακρίβεια στην αντιμετώπισή τους, έτσι ώστε να μην αφήσουν λειτουργικές δυσκολίες στην άρθρωση.
Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος διαθέτει μεγάλη εμπειρία στην οστεοσύνθεση καταγμάτων της ποδοκνημικής. Έχοντας εργαστεί σε μεγάλα τραυματολογικά Νοσοκομεία της Ελλάδας και της Γερμανίας, έχει επιτελέσει πληθώρα επεμβάσεων και έχει αντιμετωπίσει μεγάλο αριθμό ασθενών. Η συνεργασία του με κορυφαία αναισθησιολογική ομάδα, εγγυάται άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα, ανώδυνα και πολύ γρήγορα.
Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τα ακόλουθα ενδιαφέροντα άρθρα:
