Χειρουργική βλαισού μεγάλου δακτύλου (Hallux Valgus)

Η χειρουργική του βλαισού μεγάλου δακτύλου (το γνωστό μας “κότσι”) ξεκίνησε πριν από πολλές δεκαετίες, λόγω της συχνότητας της παραμόρφωσης. Στη βιβλιογραφία απαντώνται περισσότερες από 130 επεμβάσεις, αν συνυπολογιστούν και οι τροποποιημένες μέθοδοι.

Συνήθως ο μέσος Ορθοπαιδικός Χειρουργός είναι εξοικιωμένος με 1-2 εξ’αυτών, λόγω του ότι δεν αντιμετωπίζει συχνά τέτοια περιστατικά. Οι εξειδικευμένοι χειρουργοί ποδιού που ασχολούνται καθημερινά με τέτοιες παραμορφώσεις είναι εξοικειωμένοι με σαφώς περισσότερες μεθόδους, τις οποίες εφαρμόζουν, κατόπιν αυστηρής μελέτης και τήρησης του προεγχειρητικού σχεδιασμού.

Στον προεγχειρητικό σχεδιασμό συνυπολογίζονται οι κατάλληλες ακτινογραφίες του ποδιού, η ηλικία του ασθενούς, οι δραστηριότητές του, οι απαιτήσεις του και οι προσδοκίες.

Επιπροσθέτως, ο Δρ.Β.Κ.Φωτόπουλος χρησιμοποιεί τα τελευταία χρόνια εξειδικευμένο λογισμικό, με το οποίο οι μετρήσεις των γωνιών, που είναι σημαντικές για τον προεγχειρητικό σχεδιασμό, γίνονται με μεγάλη ακρίβεια σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.

 

Τι χρειάζεται για τον προεγχειρητικό σχεδιασμό του βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Η χειρουργική του βλαισού μεγάλου δακτύλου εξατομικεύονται, όχι μόνο για κάθε ασθενή ξεχωριστά, αλλά και για κάθε πόδι. Η απόφαση για την ενδεικνυόμενη επέμβαση λαμβάνεται εφόσον αναλυθούν παράγοντες, όπως:

• Προεγχειρητική ακτινογραφία του ποδιού σε όρθια θέση. Η ομάδα μας αναλύει σε ηλεκτρονικό υπολογιστή με ακρίβεια τις ακτινολογικές παραμέτρους (διαμετατάρσιος γωνία, γωνία βλαισότητας, γωνία φαλάγγων κ.α.),
• Ηλικία του ασθενούς,
• Σωματικό βάρος,
• Καθημερινές δραστηριότητες,
• Αθλητικές δραστηριότητες,
• Συνοδές παθήσεις

 

Τι πρέπει να κάνω πριν τη χειρουργική επέμβαση βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Ο ασθενής μας λαμβάνει λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με την προσέλευσή του στο νοσοκομείο. Η προσέλευση γίνεται καθορισμένη μέρα και ώρα, όπου διενεργείται οπ προεγχειρητικός έλεγχος.

Αυτός περιλαμβάνει ένα γενικό check-up, δηλαδή τη γενική και βιοχημικές εξετάσεις αίματος, ούρων, ηλεκτροκαρδιογράφημα και ακτινογραφία θώρακος.

Μετά την ολοκλήρωση του προεγχειρητικού ελέγχου, ο ασθενής συνοδεύεται στο χειρουργείο.

 

Τι είδους αναισθησία χρειάζεται για τη χειρουργική επέμβαση βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Η επέμβαση μπορεί να γίνει είτε με γενική είτε με περιοχική αναισθησία. Στην ομάδα μας επιλέγουμε σχεδόν πάντα τη δεύτερη.

Επιτελείται από έμπειρη ομάδα αναισθησιολόγων, με επικεφαλής την κυρία Ψωμά Μαρία. Διενεργείται διήθηση των αισθητικών νεύρων που διέρχονται από την περιοχή της ποδοκνημικής άρθρωσης.

Η δράση της περιοχικής ένεσης διαρκεί περίπου 48 ώρες, παρέχοντας εξαιρετική αναλγησία και καθιστώντας την επέμβαση ουσιαστικά ανώδυνη. Επίσης βοηθά στη γρήγορη κινητοποίηση του ασθενούς μέσα σε 2 ώρες μετά την επέμβαση.

 

 

Με ποιο τρόπο γίνεται η επέμβαση;

Αναλόγως της παραμόρφωσης, η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο με ανοικτή όσο και με διαδερμική τεχνική.

Τι γίνεται κατά τη χειρουργική επέμβαση βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Το πρώτο στάδιο είναι η χαλάρωση των στοιχείων που βρίσκονται στην εξωτερική πλευρά της 1ης μεταταρσιοφαλλαγγικής άρθρωσης και συντελούν στην παραμόρφωση.

Σε αυτά ανήκει ο προσαγωγός του μεγάλου δακτύλου, ο αρθρικός θύλακος και διάφοροι σύνδεσμοι της περιοχής. Η τομή είναι περίπου 2 εκατοστά, μεταξύ του μεγάλου και του 2ου δακτύλου (επόμενη εικόνα).

 

Στη συνέχεια, γίνεται προσπέλαση επί τα εντός της μεταταρσιοφαλαγγικής άρθρωσης του μεγάλου δακτύλου και διανοίγεται ο αρθρικός θύλακος, με τέτοιο τρόπο ώστε να μας επιτρέψει τη θυλακοπλαστική. Οριοθετείται η εξόστωση και με ειδικό κοπτικό εργαλείο αφαιρείται (εξοστεκτομή).

 

Στο στάδιο αυτό είμαστε έτοιμοι να διενεργήσουμε την οστεοτομία που έχουμε επιλέξει κατά τον λεπτομερή προεγχειρητικό σχεδιασμό. Οι κυριότερες οστεοτομίες που διενεργούνται με μεγάλη εμπειρία από τον Δρ.Β.Κ.Φωτόπουλο, είναι οι ακόλουθες:

• Οστεοτομία Chevron,
• Οστεοτομία Mitchell,
• Οστεοτομία Scarf,
• Οστεοτομία βάσης 1^ου μεταταρσίου,
• Οστεοτομία Akin,
• Οστεοτομία Weil,

Ακολουθεί σύντομη περιγραφή των οστεοτομιών αυτών.

 

Οστεοτομία Chevron 

Διενεργείται σε περιπτώσεις ήπιας-μέτριας παραμόρφωσης, με διαμετατάρσιες γωνίες μεταξύ 9-15⁰. Μετά την αφαίρεση της εξόστωσης, γίνονται εγκάρσια οστεοτομία της κεφαλής του 1^ου μεταταρσίου δίκην «V» με περιεχόμενη γωνία 60⁰.

Ακολουθεί μετατόπιση του περιφερικού τμήματος επί τα εκτός και καθήλωση της οστεοτομίας, είτε με απορροφήσιμα υλικά είτε με μεταλλικούς κοχλίας.

Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος χρησιμοποιεί αποκλειστικά απορροφήσιμα υλικά. Η επέμβαση συνοδεύεται πάντα από θυλακοπλαστική και από επεμβάσεις μαλακών μορίων στο έξω πλάγιο τοίχωμα της άρθρωσης.

 

Οστεοτομία Scarf

Δίνει τη δυνατότητα για μεγαλύτερη διόρθωση, επομένως είναι κατάλληλη, όχι μόνο για μικρές και μέτριες, αλλά και για μεγαλύτερες παραμορφώσεις με διαμετατάρσιο γωνία άνω των 15⁰.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια οστεοτομία τύπου «Ζ» του 1^ου μεταταρσίου. Είναι σταθερή οστεοτομία και για την καθήλωσή της αρκούν 2 μικροί κοχλίες 2,5 χιλιοστών, οι οποίοι ενταφιάζονται στο οστό και δε χρειάζεται να αφαιρεθούν ποτέ.

Τα τελευταία χρόνια, η οστεοτομία αυτή χρησιμοποιείται από τον Δρ.Β.Κ. Φωτόπουλο σε πληθώρα περιστατικών, με μεγάλη επιτυχία και εξαιρετικά αποτελέσματα, ενώ επιτρέπει την άμεση βάδιση του ασθενούς. Η επέμβαση συνοδεύεται πάντα από θυλακοπλαστική και από επεμβάσεις μαλακών μορίων στο έξω πλάγιο τοίχωμα της άρθρωσης.

 

Οστεοτομία Mitchell

Διενεργείται σε περιπτώσεις ήπιας-μέτριας παραμόρφωσης, με διαμετατάρσιες γωνίες μεταξύ 9-15⁰.

Μετά την αφαίρεση της εξόστωσης, γίνονται εγκάρσια οστεοτομία της κεφαλής του 1^ου μεταταρσίου ταυτόχρονη συναφαίρεση ενός μικρού τμήματος του οστού. Ακολουθεί μετατόπιση του περιφερικού τμήματος επί τα εκτός και καθήλωση της οστεοτομίας, είτε με απορροφήσιμα υλικά είτε με μεταλλικούς κοχλίας.

Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος χρησιμοποιεί αποκλειστικά απορροφήσιμα υλικά, ή οστεοσυρραφή με ισχυρό ράμμα. Η οστεοτομία αυτή χρησιμοποιείται από τον γράφοντα μόνο σε επιλεγμένα περιστατικά, στα οποία απαιτείται βράχυνση του μεταταρσίου με βάση τον προεγχειρητικό σχεδιασμό.

Η επέμβαση συνοδεύεται σχεδόν πάντα από θυλακοπλαστική και από επεμβάσεις μαλακών μορίων στο έξω πλάγιο τοίχωμα της άρθρωσης.

 

Οστεοτομία βάσης 1^ου μεταταρσίου

Δίνει τη δυνατότητα διόρθωσης μεγάλων παραμορφώσεων, άνω των 15⁰.

Μετά την αφαίρεση της εξόστωσης, γίνονται εγκάρσια οστεοτομία στη βάση του 1^ου μεταταρσίου και μετατόπιση του εγγύς οστικού φλοιού, ώστε να δημιουργηθεί παρεκτόπιση «ανοικτής σφήνας».

Στο κενό τοποθετείται οστικό μόσχευμα του ίδιου του ασθενούς, που προκύπτει από την εξόστωση που έχει ήδη αφαιρεθεί. Η συγκράτηση της οστεοτομίας γίνεται με την εφαρμογή ειδικής πλάκας με σφήνα, που παραμένει στο οστό και δε χρειάζεται να αφαιρεθεί.

Η οστεοτομία αυτή χρησιμοποιείται από τον γράφοντα μόνο σε επιλεγμένα περιστατικά και συνοδεύεται πάντα από θυλακοπλαστική και από επεμβάσεις μαλακών μορίων στο έξω πλάγιο τοίχωμα της άρθρωσης.

 

 

Οστεοτομία Akin

Γίνεται εγκάρσια τομή στη βάση της 1^ης φάλαγγας του μεγάλου δακτύλου με ταυτόχρονη αφαίρεση οστικής σφήνας (οστεοτομία κλειστής σφήνας). Η οστεοτομία αυτή ουσιαστικά συμπληρώνει τις προηγηθείσες οστεοτομίες και δεν αποτελεί μόνη της λύση για το κότσι.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για τη συγκράτηση της οστεοτομίας. Συνήθως γίνεται με μεταλλική βίδα, ή με μεταλλική αγκράφα. Ο Δρ. Β.Κ.Φωτόπουλος χρησιμοποιεί αποκλειστικά τη μέθοδο της οστεοσυρραφής, που δίνει εξαιρετικά αποτελέσματα χωρίς την παρουσία εμφυτεύσιμων υλικών.

 

 

Οστεοτομία Weil

Είναι λοξή οστεοτομία και χρησιμεύει πολύ όταν απαιτείται βράχυνση του μεταταρσίου. Εφαρμόζεται κυρίως στο 2^ο μετατάρσιο, αλλά επί ενδείξεων εφαρμόζεται στο 3^ο, 4^ο και 5^ο. Η καθήλωσή της γίνεται με μία συμπιεστική βίδα.

 

 

Στην καθημερινή χειρουργική μας πρακτική εφαρμόζονται και άλλες πολυπλοκότερες οστεοτομίες, αναλόγως των ενδείξεων. Επίσης εφαρμόζονται με ευχέρεια τεχνικές διαδερμικής διόρθωσης της παραμόρφωσης, στα περιστατικά όπου υπάρχει ένδειξη.

Πόσο χρειάζεται να παραμείνω στο νοσοκομείο μετά από χειρουργική επέμβαση βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Ουσιαστικός λόγος παραμονής στο νοσοκομείο δεν υφίσταται και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του την ίδια κιόλας ημέρα, 2-3 ώρες μετά την επέμβαση. Εάν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι (συνυπάρχουσες παθήσεις), ο ασθενήςνοσηλεύονται για μια ημέρα.

 

Πόσο καιρό διαρκεί η αποθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Εξαρτάται από την κάθε περίπτωση. Τις πρώτες δύο εβδομάδες δίνεται μεγάλη σημασία στο να υποχωρήσει το οίδημα από το πόδι και να επουλωθεί το χειρουργικό τραύμα. Επομένως απαιτείται περιορισμός των δραστηριοτήτων.

Τις πρώτες 3-4 εβδομάδες ο/η ασθενής μπορεί να βαδίζει, αλλά χρησιμοποιεί το ειδικό υπόδημα αποφόρτισης του προσθίου ποδός (επόμενη εικόνα). Αυτό, μετά τις 3-4 εβδομάδες, αντικαθίσταται με ένα άνετο παπούτσι, συνήθως αθλητικό. Επιστροφή σε κανονικά υποδήματα γίνεται συνήθως μετά την 6η εβδομάδα.

 

 

Υπάρχουν επιπλοκές στη χειρουργική επέμβαση βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις υποκρύπτουν κινδύνους. Εάν τηρηθούν οι κανόνες, οι επιπλοκές από τη χειρουργική βλαισού μεγάλου δακτύλου είναι πολύ σπάνιες.

Παρόλα αυτά, μπορεί να συμβεί λοίμωξη, ψευδάρθρωση, υπερδιόρθωση και υποτροπή της παραμόρφωσης. 

 

Υπάρχει θέση στο Laser για τη θεραπεία του βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Κατηγορηματικά η απάντηση είναι ΟΧΙ. Δεν υπάρχει καμία θέση στο Laser. Στο διαδίκτυο μπορεί να υπάρξει αναφορά στο Laser, αλλά πρόκειται μόνο για διαφημιστικό τέχνασμα και όχι για πραγματική θεραπεία. 

 

 

Καλέστε τώρα για να κλείσετε το ραντεβού σας με τον Δρ.Β.Κ.Φωτόπουλο, ο οποίος θα σας εξηγήσει λεπτομερώς την ενδεικνυόμενη, για εσάς, χειρουργική επέμβαση.

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τα ακόλουθα ενδιαφέροντα άρθρα:

• Βλαισός μεγάλος δάκτυλος
• Σφυροδακτυλία
• Μεταταρσαλγία