Υμενική Πτυχή

Η υμενική πτυχή είναι ένα υπόλειμμα μεμβρανών, που υπάρχουν στο γόνατό μας κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη. Κατά την ενδομήτριο ζωή, το γόνατο είναι χωρισμένο σε 3 κοιλότητες, με την παρουσία 2 ευμεγέθων ενδαρθρικών υμενικών πτυχών. Λίγο πριν από τη γέννησή μας, οι πτυχές αυτές υποχωρούν και σταδιακά εξαφανίζονται. Σε κάποιες περιπτώσεις παραμένουν 1-2 πτυχές, ως υπολλείμματα των εμβρυϊκών.

Αυτές οι 2 πτυχές είναι συνήθως η υποεπιγονατιδική και η έσω παρεπιγονατιδική υμενική πτυχή. Η πρώτη πολύ σπάνια αποτελεί πηγή ενοχλήσεων. Αντιθέτως η έσω παρεπιγονατιδική υμενική πτυχή μπορεί να ενοχλεί, κυρίως όταν αρχίζει να προσκρούει στον έσω μηριαίο κόνδυλο. Το σύνδρομο που προκαλείται ονομάζεται σύνδρομο υμενικής πτυχής. Στη βιβλιογραφία, η υμενική πτυχή απαντάται και ως plica mediopatellaris, ή έσω παρεπιγονατιδική υμενική πτυχή γόνατος.

Υμενικές πτυχές στο γόνατο

Κλινική εικόνα συνδρόμου υμενικής πτυχής

Για πολλά χρόνια, η υμενική πτυχή είναι ασυμπτωματική και δεν προκαλεί ενοχλήσεις στο γόνατο. Εάν είναι ευμεγέθης, κάποια στιγμή, συνήθως μεταξύ 3ης και 4ης δεκαετίας αρχίζει να προκαλεί συμπτώματα στο γόνατο, όπως:

• αναπήδηση,
• ψηλαφητό κλικ,
• αίσθημα ψευδομπλοκαρίσματος του γόνατος,
• πόνο στην εσωτερική πλευρά του γόνατος,
• ήπιο πρήξιμο (σε εξάρσεις),
• δυσχέρεια στο ανεβοκατέβασμα της σκάλας,
• δυσκολία στο βαθύ κάθισμα,
• συμπτώματα που προσομοιάζουν με ρήξη έσω μηνίσκου, ή χονδροπάθεια της άρθρωσης μεταξύ επιγονατίδας και μηριαίου.

Κλινική διάγνωση του συνδρόμου υμενικής πτυχής

Το καλό ιστορικό θα αναδείξει την παρουσία συγκεκριμένων κλινικών συμπτωμάτων τους τελευταίους μήνες. Στην κλινική εξέταση δεν υπάρχουν 100% αξιόπιστα διαγνωστικά τεστ. Ο εξεταστής με την εμπειρία του θα αποκλείσει μια σειρά παθήσεων του γόνατος. Με ισχυρό δείκτη υποψίας θα θέσει (συνήθως εξ’ αποκλεισμού) τη διάγνωση*.

Περισσότερο χαρακτηριστικό κλινικό εύρημα στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι η ευαισθησία που ανευρίσκεται έσω παρεπιγονατιδικά από τον εξεταστή, με το γόνατο σε κάμψη 60-90 μοίρες.

Διαγνωστικές εξετάσεις του συνδρόμου υμενικής πτυχής

Η απλή ακτινογραφία δεν απεικονίζει την υμενική πτυχή και γι’ αυτό έχει πτωχή διαγνωστική αξία. Η μαγνητική τομογραφία θα αναδείξει την υμενική πτυχή, μόνο όταν το γόνατο έχει σημαντικού βαθμού ύδραρθρο (είναι πρησμένο). Τότε μόνο η πτυχή αναδεικνύεται σαν μεμβράνη που επιπλέει (επόμενη εικόνα).

Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις, που το γόνατο δεν είναι πρησμένο, η υμενική πτυχή δεν απεικονίζεται στη μαγνητική. Ο λόγος είναι ότι  προσκολλάται στις φυσιολογικές μεμβράνες του γόνατος και δε φαίνεται.

Το αρθρογράφημα (η έγχυση σκιαγραφικού εντός του γόνατος) και ακολούθως η διενέργεια μαγνητικής θα μπορούσε να βοηθήσει, αλλά δε συστήνεται, λόγω κινδύνων λοίμωξης. Ο υπέρηχος δε βοηθά στη διάγνωση. Η αρθροσκόπηση θέτει την οριστική διάγνωση και ακολουθείται στον ίδιο χρόνο από την αρθροσκοπική αφαίρεση της πτυχής, που είναι και η οριστική θεραπεία της πάθησης.

Η υμενική πτυχή στη μαγνητική τομογραφία (μέσα στον κύκλο)

Θεραπεία συνδρόμου υμενικής πτυχής

Συντηρητική

Στα πρώιμα στάδια της πάθησης ακολουθείται μια συντηρητική προσέγγιση, στην οποία ανήκουν: 

• ήπιο πρόγραμμα  φυσικοθεραπείας, 
• αποφυγή σκάλας (ανέβασμα και κατέβασμα)
• αποφυγή κάμψης του γόνατος πέραν των 90 μοιρών, 
• λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων για λίγα 24ωρα,
• τοπική παγοθεραπεία.

Τα μέτρα αυτά δεν είναι θεραπευτικά, αλλά ανακουφιστικά για λίγο διάστημα.

Χειρουργική

Στις υποτροπές και στην εξέλιξη της πάθησης, η οριστική θεραπεία, όπως προαναφέρθηκε, είναι η αφαίρεση της υμενικής πτυχής. Η επέμβαση διενεργείται αρθροσκοπικά (για πληροφορίες, πατήστε εδώ) και διαρκεί περίπου 15-20 λεπτά.

Το μεγάλο μας πλεονέκτημα είναι ότι επιτελούμε την αρθροσκόπηση γόνατος μόνο με τοπική αναισθησία. Δεν απαιτείται, δηλαδή, κανενός είδους γενική ή περιοχική αναισθησία και ο ασθενής βαδίζει αμέσως μετά την επέμβαση. Φυσικά, εάν ο ασθενής το επιθυμεί, μπορεί να υποβληθεί σε γενική ή περιοχική (από τη μέση και κάτω) αναισθησία.

Ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκομείου μετά από 1-2 ώρες περπατώντας, χωρίς πατερίτσες . Μπορεί να οδηγήσει και να επιστρέψει στην εργασία του από την επόμενη κιόλας ημέρα. Η οριστική εξάλειψη των συμπτωμάτων γίνεται σε διάστημα 2-3 εβδομάδων, χρόνος που απαιτείται από τον οργανισμό για την πλήρη επούλωση στο σημείο αφαίρεσης της πτυχής.

Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι η υμενική πτυχή είναι μια μεμβράνη που έχει παραμείνει ως κατάλοιπο των μεμβρανών που υπήρχαν στο γόνατο κατά την εμβρυϊκή μας ανάπτυξη. Μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματική για πάντα, ειδικά όταν είναι μικρή. ‘Οταν είναι μεγαλύτερη, προσκρούει στο μηριαίο κόνδυλο, προκαλώντας το σύνδρομο υμενικής πτυχής. Η οριστική θεραπεία είναι η αρθροσκοπική αφαίρεση της υμενικής πτυχής. 

*Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος έχει ασχοληθεί εκτενώς με το σύνδρομο της υμενικής πτυχής τα τελευταία 20 έτη. Έχει διαγνώσει και θεραπεύσει μεγάλο αριθμό ασθενών, που έπασχαν από το συγκεκριμένο πρόβλημα. Έχει, δε, διατελέσει ομιλητής και εκπαιδευτής σε σημαντικό αριθμό συνεδρίων από το 2003, αναλύοντας εκτενώς το θέμα της υμενικής πτυχής με πλούσιο υλικό από προσωπικούς του ασθενείς.

Κλείστε αμέσως το ραντεβού σας με τον Δρ Β.Κ.Φωτόπουλο και αντιμετωπίστε οριστικά το πρόβλημα στο γόνατό σας.

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τα ακόλουθα ενδιαφέροντα άρθρα (κάνοντας κλικ επάνω σε αυτά):

• Ρήξη μηνίσκου,
• Ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου, και
• Αρθροσκόπηση γόνατος