Η κήλη σπονδυλικής στήλης, ή αλλιώς δισκοκήλη, είναι μια συχνή εκφυλιστική πάθηση της σπονδυλικής στήλης. Αφορά κυρίως άτομα μέσης ηλικίας, αν και μπορεί να εμφανιστεί και σε νεαρότερους ενήλικες. Χαρακτηρίζεται από τη μετατόπιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου και την πίεση που ασκεί σε γειτονικά νεύρα ή στο νωτιαίο μυελό. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία μπορούν να αποτρέψουν σοβαρές επιπλοκές και να αποκαταστήσουν τη λειτουργικότητα της σπονδυλικής στήλης.
Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου εμφανίζεται όταν ο πυρήνας του δίσκου διαπερνά τον εξωτερικό του ινώδη δακτύλιο. Οι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους και λειτουργούν ως «αμορτισέρ», απορροφώντας κραδασμούς και προσφέροντας ευκαμψία στη σπονδυλική στήλη. Όταν ο δίσκος εκτοπιστεί, το περιεχόμενό του μπορεί να προκαλέσει πίεση στα παρακείμενα νεύρα. Αυτή η πίεση δημιουργεί πόνο, δυσφορία και νευρολογικά συμπτώματα.
Η δισκοκήλη είναι συχνότερη στην οσφυϊκή μοίρα, επηρεάζοντας κυρίως την περιοχή της μέσης και τα κάτω άκρα. Σε μικρότερο ποσοστό, εντοπίζεται στην αυχενική ή στη θωρακική μοίρα, προκαλώντας συμπτώματα στα άνω άκρα ή στον θώρακα αντίστοιχα.
Η κήλη σπονδυλικής στήλης οφείλεται σε συνδυασμό εκφυλιστικών και μηχανικών παραγόντων. Οι βασικότερες αιτίες και παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
Η γνώση των αιτίων και η αποφυγή επιβαρυντικών παραγόντων συμβάλλουν στην πρόληψη της πάθησης.
Τα συμπτώματα της κήλης σπονδυλικής στήλης διαφέρουν ανάλογα με τη θέση της βλάβης και το βαθμό πίεσης που ασκείται στα νεύρα. Συχνότερα, οι ασθενείς αναφέρουν:
Η ένταση και η διάρκεια των συμπτωμάτων καθορίζουν την ανάγκη για άμεση ιατρική εκτίμηση και θεραπευτική παρέμβαση.
Η διάγνωση βασίζεται σε λεπτομερή λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση. Ο ιατρός διερευνά την παρουσία πόνου, νευρολογικών διαταραχών και λειτουργικών περιορισμών. Απεικονιστικές εξετάσεις είναι απαραίτητες για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Η μαγνητική τομογραφία (MRI) αποτελεί την εξέταση εκλογής. Παρέχει σαφή εικόνα της θέσης και της έκτασης της δισκοκήλης. Εναλλακτικά, μπορεί να διενεργηθεί αξονική τομογραφία (CT), σε ασθενείς που δεν μπορούν να υποβληθούν σε μαγνητική τομογραφία. Το ηλεκτρομυογράφημα (EMG) συμπληρώνει τη διάγνωση, προσδιορίζοντας την ηλεκτρική δραστηριότητα των μυών και των νεύρων. Τέλος, οι απλές ακτινογραφίες βοηθούν στον αποκλεισμό άλλων παθολογιών της σπονδυλικής στήλης.
Η αντιμετώπιση της κήλης σπονδυλικής στήλης διαφοροποιείται ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και την ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία. Αρχικά εφαρμόζεται συντηρητική αγωγή, με στόχο τη μείωση του πόνου και τη βελτίωση της λειτουργικότητας.
Στα πρώτα στάδια, συστήνεται περιορισμένη ανάπαυση, αποφεύγοντας παρατεταμένη ακινησία που επιδεινώνει τη μυϊκή αδυναμία. Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) για την ανακούφιση του πόνου και τη μείωση της φλεγμονής. Σε περιπτώσεις με μυϊκούς σπασμούς χορηγούνται μυοχαλαρωτικά, ενώ η αντιμετώπιση του νευροπαθητικού πόνου απαιτεί ειδικά σκευάσματα.
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θεραπείας. Μέσω ειδικών ασκήσεων, οι μύες του κορμού ενδυναμώνονται, βελτιώνοντας τη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης. Επίσης, εφαρμόζονται τεχνικές αποσυμπίεσης και υδροθεραπεία για την ελάφρυνση της πίεσης στους δίσκους.
Σε ειδικές περιπτώσεις, προτείνεται η εφαρμογή επισκληριδίων εγχύσεων κορτικοστεροειδών, που μειώνουν τη φλεγμονή και ανακουφίζουν από τον πόνο. Όταν τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από έξι εβδομάδες ή εμφανίζονται νευρολογικά ελλείμματα, τίθεται ένδειξη χειρουργικής επέμβασης.
Η δισκεκτομή είναι η συνηθέστερη επέμβαση, που στοχεύει στην αφαίρεση του προβάλλοντος τμήματος του δίσκου. Η μικροδισκεκτομή, χρησιμοποιώντας μικροσκοπική τεχνική, ελαχιστοποιεί την τομή και επιταχύνει την ανάρρωση. Σε εξειδικευμένα κέντρα εφαρμόζεται ενδοσκοπική δισκεκτομή, προσφέροντας μικρότερη επεμβατικότητα και ταχεία επιστροφή στην καθημερινότητα.
Σε περιπτώσεις σοβαρής εκφύλισης των δίσκων και αστάθειας, μπορεί να απαιτηθεί σπονδυλοδεσία, όπου οι σπόνδυλοι σταθεροποιούνται με μεταλλικά εμφυτεύματα και οστικά μοσχεύματα. Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής βασίζεται στην ακριβή διάγνωση και την κλινική εικόνα του ασθενούς.
Ο εξειδικευμένος Ορθοπαιδικός – Χειρουργός Δρ. Βασίλειος Κ. Φωτόπουλος διαθέτει πολυετή εμπειρία στον τομέα της ορθοπαιδικής. Βρίσκεται σε θέση να αντιμετωπίσει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα οποιοδήποτε περιστατικό κήλης στη σπονδυλική στήλη. Εάν παρατηρήσετε συμπτώματα της πάθησης, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί του.
Τα κύρια συμπτώματα που προκαλεί μια κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου στη μέση σχετίζονται με την πίεση που ασκείται στα νεύρα. Ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει έντονο τοπικό πόνο, μυρμηγκιάσματα και αιμωδίες στα κάτω άκρα. Επίσης, μπορεί να είναι εμφανής η μυϊκή αδυναμία, η οποία επηρεάζει τη βάδιση ή την κίνηση. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ελέγχου της ούρησης και της αφόδευσης. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται συχνά μετά από σωματική κόπωση ή παρατεταμένη καθιστή θέση.
Η χειρουργική επέμβαση για κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου ενδείκνυται όταν η συντηρητική αγωγή δεν αποδίδει αποτελέσματα. Αν τα συμπτώματα επιμένουν για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι εβδομάδων ή αν υπάρχει σημαντική μυϊκή αδυναμία στα κάτω άκρα, τότε εξετάζεται η χειρουργική λύση. Η επέμβαση στοχεύει στην αφαίρεση του πηκτοειδούς πυρήνα που έχει μετακινηθεί μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και πιέζει τα νεύρα. Σε επείγουσες περιπτώσεις, όπως απώλεια ελέγχου ούρησης ή αφόδευσης, η χειρουργική αποκατάσταση είναι πολύ άμεση και απαραίτητη.
Η συντηρητική αγωγή για κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου εφαρμόζεται συνήθως για ένα χρονικό διάστημα έξι έως οκτώ εβδομάδων. Περιλαμβάνει ανάπαυση, φαρμακευτική αγωγή με αντιφλεγμονώδη και αναλγητικά, καθώς και φυσικοθεραπεία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, στόχος είναι να μειωθεί η φλεγμονή και να αποσυμπιεστούν οι νευρικές ρίζες που πιέζονται από τον μεσοσπονδύλιο δίσκο. Αν υπάρξει βελτίωση των συμπτωμάτων, η συντηρητική αγωγή συνεχίζεται με πρόγραμμα αποκατάστασης και ασκήσεων ενδυνάμωσης.
Ναι, μια κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου μπορεί να είναι υποτροπιάζουσα, ιδίως μετά από ατελή αποκατάσταση ή σε περιπτώσεις που ο ασθενής δεν ακολουθεί τις οδηγίες πρόληψης. Ακόμη και μετά από επιτυχημένη χειρουργική επέμβαση, υπάρχει πιθανότητα νέας κήλης, είτε στο ίδιο σημείο είτε σε άλλο επίπεδο της σπονδυλικής στήλης. Η σωστή εργονομία, η διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης και η αποφυγή υπερβολικής φόρτισης της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης είναι κρίσιμες για την πρόληψη. Η φροντίδα των μεσοσπονδυλίων δίσκων παραμένει προτεραιότητα σε κάθε φάση αποκατάστασης.