Ρήξη Yπερακανθίου: Τι Είναι & Ποια η Αντιμετώπιση της

Τι Είναι η Ρήξη Yπερακανθίου;

Με τον όρο “ρήξη” ενός τένοντα εννοούμε το σχίσιμό του. Η ρήξη του υπερακανθίου, μαζί με την τενοντοπάθεια του τένοντα αυτού, αποτελεί τη συχνότερη αιτία πόνου στον ώμο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων ο τένοντας που πάσχει είναι ο υπερακάνθιος.

Εντούτοις, συχνά χρησιμοποιείται και ο όρος “ρήξη τενοντίου πετάλου”. Ο τελευταίος όρος περιλαμβάνει ρήξεις σε άλλους τένοντες του ώμου, όπως ο υπακάνθιος και ο υποπλάτιος.

ρήξη υπερακανθίου

 

 

 

Οι τένοντες αυτοί είναι απαραίτητοι για τις κινήσεις του ώμου, τις οποίες κάνουμε πολλές φορές στη διάρκεια της ημέρας. Οι συχνότερες κινήσεις είναι η απαγωγή και η έσω/έξω στροφή του βραχιονίου.  Έχει βρεθεί σε επιστημονικές μελέτες ότι η αιμάτωση του υπερακανθίου στην κατάφυσή του στο βραχιόνιο είναι  πτωχή. Ως συνέπεια, ο τένοντας αδυνατεί να επιδιορθώσει στο σύνολό τους τις καθημερινές μικροφθορές, οι οποίες επιπροστίθενται. Με την πάροδο των χρόνων, οι φθορές αυτές οδηγούν σε εκφύλιση του τένοντα και οι βλάβες είναι μη αναστρέψιμες.

Επίσης, όταν συνυπάρχει στενός υπακρωμιακός χώρος (ο χώρος στον οποίο κινείται ο τένοντας), δημιουργείται τριβή του τένοντα στο ακρώμιο. Το σύνδρομο αυτό είναι γνωστό ως “σύνδρομο πρόσκρουσης” του τένοντα. Και αυτό συμμετέχει στη φθορά του τένοντα και σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια τενοντοπάθειας.

Με το πέρας της ηλικίας, παρατηρούνται και οι αντίστοιχες εκφυλίσεις του τένοντα. Έτσι λοιπόν, τα πρώτα συμπτώματα της ρήξης υπερακανθίου εμφανίζονται συνήθως σε ηλικίες άνω των 30 ετών. Σε ηλικίες άνω των 45, εμφανίζονται και ρήξεις μερικού πάχους. Οι ρήξεις πλήρους πάχους συνήθως εμφανίζονται μετά τα 50-55 έτη. Φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της ρήξης υπερακανθίου και των παθήσεων του θυρεοειδή αδένα, καθώς και του σακχαρώδη διαβήτη.

 

Ποια είναι η Κλινική Εικόνα  της Ρήξης Υπερακανθίου;

Στις οξείες ρήξεις  υπάρχει σαφές ιστορικό τραυματισμού.

Η ρήξη του τένοντα συνοδεύεται από:

  • Έντονο πόνο
  • Αδυναμία ανύψωσης του βραχίονα
  • Δυσχέρεια στις περισσότερες κινήσεις του ώμου

Στις χρόνιες ρήξεις η εικόνα είναι περισσότερο αμβλεία, με την αδυναμία ανύψωσης του χεριού να επικρατεί του πόνου. Συνήθως υπάρχει ενόχληση, αλλά στον ασθενής υπερτερεί το αίσθημα της  αδυναμίας για ανύψωση του χεριού. Ο πόνος ή η ενόχληση της ρήξης του τένοντα (όπως και της τενοντίτιδας ή τενοντοπάθειας) του ώμου εμφανίζεται χαρακτηριστικά κατά τις νυκτερινές ώρες, δυσχεραίνοντας την ποιότητα του ύπνου.

ρήξη υπερακανθίου

Πως γίνεται η διάγνωση της Ρήξης Υπερακανθίου;

Το λεπτομερές ιστορικό σε συνδυασμό με τη σωστή κλινική εξέταση θέτουν τη διάγνωση στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών. Ο έμπειρος Ορθοπαιδικός γνωρίζει πολλά κλινικά τεστ, με τη βοήθεια των οποίων προκύπτει η ακριβής διάγνωση. Η επιβεβαίωση γίνεται με τη μαγνητική τομογραφία (επόμενη εικόνα), καθώς επίσης και με τον υπέρηχο του ώμου.

ρήξη υπερακανθίου

Υπερακάνθιος (κίτρινο βέλος) και ρήξη υπερακανθίου (γαλάζιο βέλος)

 

Συμπληρωματικά, οι απλές ακτινογραφίες βοηθούν σε κάποιο βαθμό, κυρίως για την εκτίμηση του υπακρωμιακού χώρου. Κατά την κλινική εξέταση, ο Ορθοπαιδικός οφείλει να αποκλείσει άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν πόνο στον ώμο, όπως:

 

Μπορώ να αφήσω την κατάσταση να περάσει από μόνη της;

Είναι πάρα πολύ σημαντικό να επισημάνουμε ότι εάν η ρήξη του υπερακανθίου αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να καταλήξει σε καταστροφικά, για τον ώμο, αποτελέσματα. Αυτό είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο, όταν πρόκειται για νεότερους ασθενείς έως 55-66 ετών. Η σταδιακή αύξηση της ρήξης του τένοντα δημιουργεί κενό ανάμεσα στο μαλακό υγιή χόνδρο της βραχιονίου κεφαλής και του ακρωμίου, με αποτέλεσμα  την μεταξύ τους τριβή  και την καταστροφή του αρθρικού χόνδρου. Η παραπάνω κατάσταση, οδηγεί στην δημιουργία επώδυνης αρθρίτιδας.

ρήξη υπερακανθίου

Α. Φυσιολογικός ώμος                                                            Β. Αρθρίτιδα ώμου

 

 Ένα ακόμη πρόβλημα που προκύπτει από την μη αντιμετώπιση της ρήξης του υπερακανθίου, είναι η καταστροφή της φυσιολογικής κινηματικής της άρθρωσης. Το αποτέλεσμα  είναι ένας δύσκαμπτος ώμος, που αδυνατεί να σηκώσει το χέρι, ούτε και μέχρι το ύψος του στόματος. Αυτό μπορεί να μην αποτελεί πρόβλημα για υπερήλικες ασθενείς (άνω των 80 ετών), αλλά είναι καταστροφικό για τους νεότερους.

 

Πως θεραπεύεται η ρήξη του υπερακανθίου;

Για την αντιμετώπιση της ρήξης του υπερακανθίου, μπορεί να υπάρξει συντηρητική αγωγή αλλά και χειρουργική αντιμετώπιση, αν η συντηρητική αποκατάσταση δεν είναι επαρκής.

  • Συντηρητική αγωγή

Πριν 2-3 δεκαετίες οι ρήξεις του υπερακανθίου έμεναν χωρίς θεραπεία, με συνέπεια την προοδευτική καταστροφή του ώμου και τη λειτουργική του ανεπάρκεια. Τις τελευταίες 2 δεκαετίες οι γνώσεις μας γύρω από την μηχανική του ώμου έχουν ενισχυθεί. Παράλληλα και οι αρθροσκοπικές τεχνικές έχουν εξελιχθεί. Αυτή η πρόοδος μας έχει προσφέρει κάποια ισχυρά όπλα για την αντιμετώπιση της ρήξης του τενοντίου πετάλου.

Στις πρόσφατες ρήξεις μπορεί κανείς να ακολουθήσει ένα συντηρητικό πρόγραμμα αποκατάστασης για ένα διάστημα 4-6 μηνών. Στο πρόγραμμα αυτό ανήκει η έντονη φυσικοθεραπεία (συντηρητική θεραπεία δεν ισοδυναμεί με “καθόλου θεραπεία”!!!). Σε μεγάλο ποσοστό (άνω του 50%) τα συμπτώματα μετριάζονται για μεγάλο διάστημα και η δύναμη του χεριού βελτιώνεται. Τα συμπτώματα υποτροπιάζουν στο 80% στα επόμενα 2 χρόνια.

Στη συντηρητική αγωγή ΔΕΝ έχει θέση η έγχυση κορτιζόνης στον τένοντα. Η κορτιζόνη, μπορεί αρχικά να προσφέρει μια κάποια ανακούφιση από την ενόχληση, οδηγεί όμως σε ατροφία του τένοντα. Η κατάσταση αυτή έχει ως αποτέλεσμα να δυσχεραίνει μια μελλοντική επέμβαση συρραφής αυτού. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς αυξητικοί παράγοντες (PRP και βλαστοκύτταρα). Ωστόσο, την τελευταία πενταετία, η διεθνής βιβλιογραφία αμφισβητεί έντονα τη χρησιμότητά τους. Πέραν του κόστους τους, δεν προσέφεραν καμία στατιστικά σημαντική διαφορά στη θεραπεία των ρήξεων.

 

  • Χειρουργική αντιμετώπιση

Η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται για τις ακόλουθες περιπτώσεις:

  • Ασθενείς ηλικίας έως 65-70 ετών
  • Ασθενείς που παρουσιάζουν συχνές υποτροπές
  • Αποτυχία συντηρητικής αγωγής με φυσικοθεραπεία
  • Προοδευτικά αυξανόμενη λειτουργική δυσχέρεια του άνω άκρου

Η επέμβαση γίνεται αρθροσκοπικά, με την είσοδο κάμερας στον ώμο από οπή δέρματος 3-5mm. Από 2-3 επικουρικές αρθροσκοπικές πύλες (επίσης με τομές δέρματος 3-5mm η κάθε μια), γίνεται η επέμβαση συρραφής και επανακαθήλωσης του τένοντα στην ανατομική του θέση. Η νοσηλεία διαρκεί συνήθως 1 ημέρα και ο ασθενής μετεγχειρητικά εξέρχεται με πλήρες πρόγραμμα κινησιοθεραπείας.

ρήξη υπερακανθίου

Αριστερά: Θέση ασθενούς για αρθροσκόπηση δεξιού ώμου. Δεξιά: Αρθροσκοπικές εικόνες. Ω: Ωμογλήνη, ΕΧ: Επιχείλιος χόνδρος, ΒΚ: Βραχιόνιος κεφαλή, ΜΚΔ: Μακρά κεφαλή δικεφάλου

 

 Στο μετεγχειρητικό διάστημα των πρώτων 4-5 εβδομάδων πρέπει να χρησιμοποιηθεί ειδικό μαξιλαράκι απαγωγής του ώμου για 4-6 εβδομάδες (επόμενη εικόνα). Στο διάστημα αυτό επιτρέπονται (και επιβάλλονται!!!) συγκεκριμένες κινήσεις και ασκήσεις του ώμου. Η ομάδα του Β. Κ. Φωτόπουλου δίδει στους ασθενείς του ειδικό πρόγραμμα κινησιοθεραπείας για το διάστημα αυτό. Μετά την παρέλευση του συγκεκριμένου διαστήματος, ακολουθεί έντονη φυσικοθεραπεία για περίπου 1 μήνα. Αποφέρει περίπου 80% αποκατάσταση στους 3 μήνες μετά το χειρουργείο και σε πλήρη αποκατάσταση στους 6 μήνες μετεγχειρητικά.

ρήξη υπερακανθίου

Ειδικός κηδεμόνας απαγωγής ώμου

 

Τι γίνεται στην περίπτωση της Χρόνιας Παραμελημένης Ρήξης Υπερακανθίου;

Εάν η ρήξη του τένοντα είναι παλαιά, παραμελημένη και μαζική (αφορά συμμετοχή και του υπερακανθίου και υπακανθίου), ή εάν ο ασθενής είναι μεγαλύτερος των 75 ετών, αντενδείκνυται η αρθροσκοπική αποκατάσταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται τενοντομεταφορά πλατέος ραχιαίου για την αποκατάσταση της μαζικής ρήξης του τενοντίου πετάλου (σε νεότερους ασθενείς). Αλλιώς μπορεί να γίνει ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου σε πιο ηλικιωμένους ασθενείς.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι η ρήξη υπερακανθίου είναι η πιο συχνή ρήξη τένοντα στο ανθρώπινο σώμα. Χρειάζεται σωστή και έγκαιρη διάγνωση για να υπάρξει γρήγορα η ενδεικνυόμενη θεραπεία. Σε νεότερους ασθενείς, συνήθως απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, ένα συντηρητικό πρόγραμμα με τακτικές φυσικοθεραπείες συνήθως βοηθάει πολύ.

 

Ο Δρ Β.Κ.Φωτόπουλος ασχολείται στενά με την αρθροσκοπική χειρουργική τα τελευταία 20 χρόνια, έχοντας αντιμετωπίσει σημαντικό αριθμό ασθενών με ρήξη υπερακανθίου. Από το 2004 είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Αρθροσκοπικής Εταιρείας και από το 2007 τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αρθροσκοπικής Χειρουργικής και Αθλητικών Κακώσεων (ESSKA). Διαθέτει μεγάλη εμπειρία και χρησιμοποιεί τις πιο σύγχρονες τεχνικές, εξασφαλίζοντας την ιδανική λύση στη ρήξη του υπερακανθίου και του τενοντίου πετάλου του ώμου.

Η ρήξη υπερακανθίου χωρίζεται στις οξείες και στις χρόνιες ρήξεις. Οι οξείες ρήξεις έχουν τα εξής συμπτώματα:

  • Έντονος και οξύς πόνος
  • Αδυναμία ανύψωσης του άνω άκρου
  • Περιορισμός κινήσεων

Στις χρόνιες ρήξεις υπερτερεί η αδυναμία ανύψωσης του χεριού και η ενόχληση στην άρθρωση τις νυκτερινές ώρες.

 

Διότι, η ρήξη υπερακανθίου δεν αντιμετωπίζεται μόνη της και μπορεί να οδηγηθεί σε καταστροφή του χόνδρου και σε επώδυνη αρθρίτιδα.

 

Για την επιβεβαίωση της ρήξης απαιτείται η λεπτομερής κλινική εξέταση, μέσω διάφορων κλινικών τεστ και η λήψη απεικονιστικών εξετάσεων.

  • Μαγνητική τομογραφία
  • Υπέρηχο ώμου
  • Ακτινογραφία

Η ρήξη υπερακανθίου μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε μέσω συντηρητικής θεραπείας, είτε μέσω χειρουργικής αντιμετώπισης. Το χειρουργείο πραγματοποιείται αρθροσκοπικά, με τη διάνοιξη 2-3 τομών.

Τις πρώτες 4 εβδομάδες, ο ασθενής πρέπει να χρησιμοποιεί ένα ειδικό μαξιλαράκι και να πραγματοποιεί ορισμένες ασκήσεις ενδυνάμωσης. Η πλήρης αποκατάσταση πραγματοποιείται μετά από 6 μήνες.

 

επικοινωνία

contact